sobota, 23 listopada 2013

Koszęcińscy lekarze (od roku 1854 do 1945 i później)


Dokładne sprawdzenie ilu lekarzy oraz w jakim czasie pracowało w Koszęcinie zajmie z pewnością co najmniej kilka lat, na ten moment udało się zebrać następujące informacje: 

Johann Denninger (1813? - 1854) lekarz przy dworze Fryderyka Ludwika Hohenlohe-Ingelfingen

Löbell Fuchs  (1854-1875) - lekarz książęcy
Augustyn Janus / August Janusch (1908 - 03.05.1912r ) /według dokumentów był lekarzem w Koszęcinie już w 1906r.
Wilhelm Mügge /Mige  od 1912 do końca lat dwudziestych XX wieku./ wg opracowania lekarz w Koszęcinie w latach 1914-1919
Alfred Skuppe /Skupe w ostatniej dekadzie lat przed II wojną światową i w jej pierwszym okresie
doktor Worth podczas II wojny (1941 - 1945)
Zygmunt Izdebski (1945-1972)


Arzt Haus, Arzt Wohnung, Arzt Wohnhaus, Doctor Villa 

Jak podaje Jan Myrcik dom lekarza został wybudowany w roku 1876 z polecenia księcia Fryderyka Wilhelma zu Hohenlohe - Ingelfingen.

Dom lekarza był jednocześnie miejscem jego praktyki zawodowej. Został tak zaprojektowany, że do poczekalni i gabinetu lekarskiego prowadziło osobne wejście, a część dla pacjentów była również wewnątrz domu oddzielona od pozostałych pomieszczeń, prywatnych. Poczekalnia i gabinet znajdowały się od strony południowej (czyli od strony ulicy - 3 pierwsze okna patrząc od strony prawej).
Przed domem było miejsce dla wozów i sań.
Wśród niewielkich zabudowań gospodarczych przylegających do domu od strony północno - zachodniej znajdowała się m.in. ogrzewana stajnia dla konia i miejsce na bryczkę (później garaż).

Już pod koniec XVIII wieku książę wybudował kilka zakładów opiekuńczych i leczniczych dla swoich poddanych.

Pod koniec XVIII wieku panowie Koszęcina wybudowali przy kapliczce Matki Boskiej Siewnej w Koszęcinie „śpitol" z czterema pomieszczeniami, służący starszym, schorowanym ludziom. Podobne obiekty postawiono również w Boronowie i Tworogu, miejscowościach należących do dóbr koszęcińskich.

W połowie XIX wieku koszęcińscy panowie ufundowali szpital i dom starców w Koszęcinie, przy ulicy Dąbrówki. Księżna Luiza, siostra Fryderyka-Wilhelma zorganizowała w 1890 roku - także przy ulicy Dąbrówki - Dom Sierot zwany "Adolfstiftung", w którym znajdowały opiekę wszystkie osierocone dzieci z dziesiątków miejscowości znajdujących się w dobrach rodu Hohenlohe-Ingelfingen. Ten duży ośrodek istniał nieprzerwanie do końca I wojny światowej.

Lekarz zatrudniony przy dworze pracował również w tych zakładach i prowadził otwartą praktykę lekarską.






Opracowane na podstawie: Jan Myrcik "Gmina Koszęcin i jej patron Walenty Roździeński", opracowanie Jana Ulfika (nie drukowane) oraz dokumenty źródłowe.